لوکوربوزیه ( طراح و پیشگام معماری مدرن)

مقدمه:

لوکوربوزیه از پیشگامان سبک مدرن بوده و نقش پر رنگی در بوجود آمدن و دوام یافتن سبک مدرن داشته و با بررسی بیشتر آثار او، در ادامه با سبک طراحی و کاری او آشنا خواهیم شد.

بیوگرافی:

شارل ادوارد ژانره نام اصلی لوکوربوزیه معمار، طراح، نویسنده و نقاش مطرح است. او در ۶ اکتبر ١٨٨٧ در سویئس در شهر لاشو د فون (نزدیک مرز فرانسه) به دنیا آمد. به دلیل علاقه زیاد او به هنرهای بصری، نزد چارلز لیلاتنیه (تحصیل کرده در بوداپست و پاریس) آموزش دید.

لوکوربوزیه کار معماری خود را در سال ۱۹۰۷ و در دفتر دو تن از مشهورترین و نوآورترین معماران یعنی آگوست پره و پیتر بهرنزدر پاریس شروع کرد.  بدون شک سابقه کار در دفتر این دو معمار در آینده لوکوربوزیه بی تاثیر نبوده است.

نام مستعار لوکوربوزیه را وی دلیل شباهتش با کلاغ برای خود برگزید. همچنین در طی فعالیت خود استفاده از یکی از شاخص ترین مصالح سبک مدرن یعنی بتن را به زیبا ترین حد خود رساند.

در ادامه احتمالاً برای شما سوال ایجاد شده است که چرا لوکوربوزیه را پدر معماری مدرن می دانند؟

پنج اصل لوکوربوزیه که در ادامه به آن می پردازیم موجب تمایز لوکوربوزیه با بقیه معماران شده است. زیرا  در معماری او به عنصری توجه شده است که قبل از آن کمتر کسی به آن پرداخته بود.  به عنوان مثال لوکوربوزیه به پله که قبل از آن کسی به آن توجهی نمی کرد اهمیت ویژه داد و در وسط ویلا جاسازی کرد.

در ادامه به بررسی پنج اصل مهم لوکوربوزیه می‌پردازیم

پنج اصل مهم لوکوربوزیه:

۱. اول ستون ها ساختمان را از زمین بلند می کند.

۲.بام مسطح و باغ روی بام

۳. پلان آزاد

۴. پنجره های طویل و سرتاسری

۵. نمای آزاد و کف پا و دیوارها به صورت و کنسول هستند

پلان آزاد: لوکوربوزیه معتقد است که پلان ساختمان همواره از جرز و دیوارهای باربر پیروی می‌کند و در اصل دیوارهای باربر تعیین کننده طراحی هستند. طراحی ساختمان با تیر و ستون و بتن مسلح دست معمار را در طراحی پلان و نما آزادتر می گذارد.

بام مسطح: می توان از پشت بام خانه برای فضای سبز و باغ استفاده کرد که با این کارسعی دراوردن طبیعت به خانه کرد.

احتمالا اکثر شما جمله معروف “خانه ماشینی برای زندگی است” را شنیده‌اید.  این دید به معماری بسیار صنعتی است. تعریف خانه در همه جای دنیا یکسان است و طراحی های این سبک بدون توجه به ویژگی های فرهنگی تاریخی و یا اقلیمی منطقه قادر به تامین نیازهای ساکنینش است.  همانطور که تولیدات صنعتی مانند ماشین،  هواپیما،  یخچال و… بدون توجه به این ویژگی ها ساخته شده اند و در کل دنیا طراحی و کاربرد یکسانی دارند طراحی های معماری نیز می‌تواند به این ویژگی ها توجه نکرده و صرفاً در خدمت و در جهت رفع نیازهای انسانی باشد.

به طور مثال اتومبیلی که در اروپا ساخته میشود تفاوتی با اتومبیلی که در آفریقا استفاده میشود ندارد. پس بنابراین  خانه آمریکایی تفاوتی با خانه آسیایی نباید داشته باشد. و این طرز تفکر به مرور زمان موجب کم رنگ شدن هویت در معماری می شود.

ویژگی ها سبک مدرن:

۱. عدم استفاده از تزیینات الحاقی به بنا

 ۲. عدم رجعت به گذشته

۳. استفاده از احجام مکعبی و نمایش حجم به جای جرم

۴. وجود بام مسطح

۵. استفاده از مصالح مدرن و فناوری های مدرن

۶. عدم وابستگی به سرزمین و یا فرهنگی خاص

کتاب های لوکوربوزیه:

از دیگر توانایی های این معمار سوئیسی نویسندگی بود.  لوکوربوزیه در سال ۱۹۲۰ میلادی دو کتاب بسیار مهم نوشت که هم اکنون نیز در بسیاری از کالج‌ها و دانشگاه‌ها تدریس میشود و راهنمای معماران سبک مدرن است .

کتاب اول:

به سوی معماری نوین (منشور بینش مدرن در معماری) تالیف در سال ۱۹۲۳

لوکوربوزیه در این کتاب توجه معماران را به فناوری مدرن معطوف کرده و کار معماران را با مهندسین مکانیک مقایسه کرده است وفناوری مدرن را ریشه بسیاری از تحولات و تغییرات را در معماری مدرن دانسته.  در این کتاب نگارنده استفاده از بتن،  تیرآهن و پیش ساختگی را مسیر آینده در اجرای ساختمان ها تلاقی می کند.

کتاب دوم:

بینش مدرن در شهرسازی شهر آینده

در این کتاب از شهرسازی به ویژه شهرسازی مدرن صحبت می کند. لوکوربوزیه بسیار تحت تاثیر فضای کلی شهر و شهرسازی بوده و همواره سعی در بهبود فضای شهری داشت بنابراین اقدام به تالیف این کتاب کرد.

لوکوربوزیه و شهرسازی:

 لوکوربوزیه ایده یک شهر صنعتی با نظم هندسی همراه با خیابان های عریض و مستقیم را به تصویر می کشد و شهر های نیویورک و شیکاگو را تحسین می‌کند و به عنوان الگویی برای بقیه شهرهای جهان معرفی می کند و شهرهای آینده را مملو از آسمان خراش های عظیم و مرتفع می پنداشت.

جالبه بدونید که بر اساس نظریه های لوکوربوزیه  در دهه ۵۰ میلادی دو شهر طراحی و اجرا شده است. شهر چندیگر در هند که توسط خود لوکوربوزیه اجرا شده و شهر برزیلیا در برزیل که توسط دو تن از شاگردان لوکوربوزیه اجرا شده و در سال ۱۹۸۷ از طرف سازمان یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شد.

لوکوربوزیه شهرها را به مناطق زندگی کاری، استراحت و تفریح تقسیم بندی کرده بود و این مناطق از هم فاصله داشتند.

نقشه شهر برزیلیا دارای دو محور اصلی که با هم برخورد کردند و شکل یک پرنده و یا هواپیما را ایجاد کردند یک محور مربوط به مناطق کاری و محور دیگر مربوط به محور زندگی و استراحت مردم شهر است.

شهر تابناک لوکوربوزیه
لوکوربوزیه جدا از کارهایش در خانه‌های مختلف و استراتژی‌های برنامه‌ریزی شهری، ایده‌اش درباره شهر تابشی همان چیزی است که به طور گسترده مورد تردید قرار گرفته است. ایده او این بود که شهرهای عمودی بسازد که فضاهای مشترک بزرگی بین آنها وجود داشته باشد. راهروهای افقی حاصل به تنظیم ترافیک و حرکت وسایل نقلیه در شهر کمک می کند. لوکوربوزیه برای این طرح، از بدن انسان الهام گرفته بود که در آن هر  قسمت تعیین شده برای انجام آن عملکرد دارد و در عین حال کل ارگانیسم به عنوان یک واحد جمع می شود.

معایب شهرسازی به روش لوکوربوزیه:

طبیعتاً این نوع شهرسازی هم دارای مشکلاتی است که رفته رفته آشکار می‌شود. به طور مثال در شهر چندیگر هند،  شهر در مواجهه با مردم دچار بی هویتی شد و مردم نمی توانستند فضای شهری و کوچه و خیابان را از هم تشخیص دهند و یا نام آنها را به خاطر بسپارند و دلیل آن نیز طراحی شبیه به هم فضاها بوده و یا در شهر برزیلیا آن توجهی به مسیر عابر پیاده نشده بود.

آثار لوکوربوزیه:

ویلا ساوا:

سایت ویلا ساوا چمنزار وسیعی است که درختان بسیاری دورتادور آن را فراگرفته‌اند. ورودی اصلی سایت در جنوب ویلا قرار دارد و راه دسترسی به بنا در ضلع شمالی است و پیش‌بینی شده است که این مسیر با ماشین طی شود و طراح قصد داشته که بیننده در بازدید اول دورتا دور بنا را ببیند و با بنا آشنا شود.

حجم ویلا ساوا یک مکعب سفید و سبک است. دلیل این سبکی، ستون های نازکی است که موجب شده ویلا از سطح زمین بگیرد علاوه بر آن در و پنجره های طبقه همکف از جنس شیشه است و باعث ارتباط بصری بین داخل و خارج بنا شده است. ویلا ساوا که در شمال پاریس ساخته شده، تنها اثری از لوکوربوزیه است که هر پنج اصل لوکوربوزیه در آن به شکل شاعرانه و هنرمندانه به نمایش گذاشته شده است.  لوکوربوزیه در مورد این طرح می گوید: هر آجری که از زمین برمیداریم یک گیاه سبز می شود پس درست نیست که ساختمان روی زمین باشد و معتقد است ساختمان باید به محیط اطرافش تسلط داشته باشد.

او معتقد است که بام نمای پنجم است و باید به آن اهمیت ویژه داد به همین دلیل در ویلاساوا باغ را روی بام خانه قرار داده است.