زندگینامه و معرفی آثار فرانک لوید رایت
مقدمه:
فرانک لوید رایت (Frank Lioyd Wright) یکی از معماران برجسته مدرن قرن بیستم در ۸ ژوئن ۱۸۶۷ در رپشلنز سنتر ایالت ویسکانسین چشم به جهان گشود. او معمار،نویسنده،طراح داخلی و آموزگار مطرح آمریکایی بود که طی ۷۰ سال فعالیت حرفهای و پرافتخار خود بیش از ۱۰۰۰ ساختمان، ویلا، معبد،مرکز تجاری و هنری را طراحی کرد که تا کنون ۵۳۲ مورد از طرحهای اجرایی گردیده است وی همیشه سعی در توسعه و پیاده کردن سبک ارگانیک در کارهایش داشت و به همین دلیل او را به عنوان پدر معماری ارگانیک در جهان یاد میکنند. فرانک لوید رایت سرانجام در نهم آوریل سال ۱۹۵۹ چشم از جهان فرو بست.
بیوگرافی فرانک لوید رایت:
فرانک لوید رایت فرزند یک کشیش و تعمید دهنده کلیسای ولزی تبار به نام ویلیام (William Carey Wright) بود و مادر او لویی جونز (Lioyd Jones) بود. هنگامی که فرانک فقط ۱۶ سال سن داشت، اختلافات خانوادگی موجب شد تا پدر خانواده یعنی ویلیام مجبور به ترک خانه شود و بعد از آن فرانک با مادربزرگش زندگی کرد. او قبل از ۲۲ سالگی با خانمی به نام کاترین توبین ازدواج کرد. کاترین دختر یک تاجر ثروتمند بود؛ ازدواج با او موجب بهبود موقعیت اجتماعی و شهرت فرانک لوید رایت شد.
تحصیلات فرانک لوید رایت :
او فارغ التحصیل رشته راه و ساختمان دانشگاه Wisconsino شهر مدیسون بود. بعد از اتمام تحصیلات، برای یافتن شغل راهی شیکاگو شد و در این مسیر با لوئی سالیوان و ادلر (معمار بزرگ سبک مدرن) آشنا شده و در دفتر او مشغول به کار شد.
مسیر کاری فرانک لوید رایت:
کار در دفتر سالیوان و ادلر موجب شد تا او با مکتب شیکاگو و گرایش هایش آشنا شود. در کمال ناباوری، فرانک لوید رایت در سال ۱۸۹۱ به صورت پنهانی شروع به طراحی پروژه هایی کرد که سالیوان از آنها بی خبر بود و همین عامل موجب اخراج او در سال ۱۸۹۳ شد و این آغاز مسیر فعالیت های مستقل رایت و تاسیس شرکتش شد.
در سال ۱۹۱۰ درخواست طراحی هتل امپریال از ژاپن به او میرسد. در این سالها فرانک لوید رایت در اوج زندگی پر فراز و نشیب خود بود اما مقاومت میکرد. طراحی پروژه هتل امپریال چالش ها و سختی های مخصوص به خود را داشت؛ به طور مثال زمین پروژه سست بود و ژاپن زلزله خیز. رایت از اصطلاح ژلهای بودن برای این زمین استفاده کرده بود. بعد از اجرای هتل امپریال در سال ۱۹۲۲ زلزله های سخت و نهیب در توکیو به وقوع پیوست و همه منتظر بودند تا عملکرد این بنا را در مقابل زلزله ارزیابی کرده و فرانک لوید رایت را متهم کنند. اما تلگرافی از توکیو به دست رایت می رسد با این مضنون: آقای رایت همه شهر ویران شده اما هتل شما پابرجاست.
رایت در طراحی این هتل از دست گارسون الهام گرفته بود. زندگی در ژاپن موجب بازسازی افکار رایت می شود و از آن به عنوان نقطه عطفی در زندگی شخصی و کاری اش یاد می کند.
معماری فرانک لوید رایت:
در تاریخ معماری هر جا اسمی از معماری ارگانیک و معماری دوستدار طبیعت برده شده است، سردمدار این جریان قطعاً فرانک لوید رایت است. معماری فرانک لوید رایت همگام و همراه با طبیعت است و معتقد است بنایی که طراحی می شود نباید جدا از محیط اطرافش باشد برای تحقق این اهداف در معماری های او یک سری ویژگی ها مشترک هستند.
۱. ارتفاع کم
۲. صفحات کشیده
۳. بالکن و تراس بزرگ
۴. مصالح بوم آورد
این معمار پرآوازه در طول ۷۰ سال فعالیت خود، توانسته بود چهار سبک زیر را در بناها و سازه های خود به نمایش بگذارد.
۱. سبک پرایری ۲. سبک تکستیل ۳. سبک ارگانیک ۴. سبک یوسونیان
۱. سبک پرایری:
این سبک که اولین سبک معماری منحصر به فرد مختصر آمریکاییهاست، در سال ۱۹۸۳ توسط فرانک لوید رایت توسعه داده شد و از ویژگی های معروف این سبک می توانیم به زمین های عریض و مسطح اشاره کنیم. مانند خانه آلن (Allen – Lambe House)
۲. سبک تکستیل:
مشخصه اصلی این سبک استفاده از بلوک های بتنی ارزان قیمت و پیش ساخته به شکل معمارانه و زیبا در بنا است. به طوری که منجر به خلق ساختمان های زیبا و مدرن شود. مانند خانه میلارد، خانه فریمن، خانه استورر، خانه رانیس.
سبک ارگانیک :
فرانک لوید رایت به عنوان پیشرو در معماری ارگانیک شناخته میشود و به گفته خود او زندگی در مزرعه پدربزرگش موجب تغییر دیدگاه او و ایجاد عشق و علاقه به طبیعت شده است. فرانک لوید رایت میگوید: «معماری ارگانیکی که امروزه من از آن سخن میگویم، تاثیر گرفته از مزرعه ی پدربزرگم است و اگر این مزرعه در کودکی من نبود ممکن بود این فلسفه حالاحالاها ایجاد نشود.»
در معماری ارگانیک اعتقاد بر این است که بین بنا و محیط اطراف آن توازن ایجاد شود و طبیعت اطراف بنا با داخل بنا آمیخته شده و در آن جریان پیدا کند و ارتباط نزدیکی بین انسان، معماری و طبیعت ایجاد شود. مانند خانه آبشار
سبک یوسونیان:
اصول این سبک طراحی خانه های کوچک و شیک برای قشر متوسط و کم بضاعت آمریکایی بود. ایده آن در سال ۱۹۳۶ و به دلیل رکود بزرگ اقتصادی آمریکا که اغلب مردم پول چندانی برای ساخت خانه های بزرگ نداشتند و دنبال خانه های ساده تر و شیک تر بودند به ذهن فرانک لوید رایت رسید. مانند خانه هربرت جیکوب .
ویژگی این خانهها عبارتند از :
۱. طراحی در یک طبقه
۲. انتقال گرما از زیر خانه به فضای داخلی از طریق لوله کشی
۳. استقرار آشپزخانه در نشیمن
سخنان معروف فرانک لوید رایت:
۱. یک پزشک می تواند خطاهای خود را دفع می کند اما یک معمار نمی تواند به بیننده خود بگوید این خطا را نبین.
۲. معماری زمانی آغاز میشود که شما دو آجر را با دقت پیش هم می گذارید.
۳. معماری محدود کردن فضاست.
۴. یک معمار بایستی همانند یک پیغمبر باشد؛ یک پیغمبر به معنای واقعی کلمه. اگر او قادر نباشد حداقل ده سال جلوتر را ببیند نمیتوان نام او را یک معمار گذاشت.
فرانک لوید رایت در ایران:
طراحی کاخ مهرشهر در کرج از آثار فرانک لوید رایت است که محل زندگی شمس پهلوی دختر رضا پهلوی بود.
آثار فرانک لوید رایت:
خانه آبشار :
یکی از ساختمان هایی که توانست به خوبی معماری همگام با طبیعت و معماری ارگانیک را به نمایش بگذارد، معماری خانه آبشار است. این ساختمان برای خانواده کافمن که یکی از سرمایه داران دوره خود بود طراحی شده بود. این خانه در بالای یک آبشار طراحی شده و دلیل نامگذاری بنا به خانه آبشار نیز از همین رو است. آب از زیر خانه جریان دارد و به اعتقاد فرانک لوید رایت طبیعت باید درون خانه ما نفوذ کند و همه چیز در معماری باید آمیخته با طبیعت باشد.
جالب است بدانید که شش ماه بعد از سکونت، ساکنان از فرانک لوید رایت به دلیل صدای آب شکایت کردند. با این حال این بنا در ثبت آثار ملی است و سالانه بازدیدکنندگان زیادی به این بنا مراجعه می کنند.
خانه آلن:
طراحی این خانه در سال ۱۹۱۶ به فرانک لوید رایت سپرده شد و در سال ۱۹۱۸ طراحی آن به پایان رسید. این خانه از سبک پرایری پیروی میکند و از ویژگیهای اصلی و بارز آن میتوان به خطوط افقی، استفاده از رنگ طبیعی و ترکیب فضای داخلی و محیط اطراف اشاره کرد.
ویلای نیلزدر ایالت مینیاپولیس:
موزه گوگنهایم: این موزه دقیقا ۶ ماه بعد از مرگ فرانک لوید رایت در نیویورک افتتاح شد؛ یعنی در سال ۱۹۵۹ و متاسفانه فرانک شاهد انتقادات و تحسین های این بنا نبود. این بنا آخرین طراحی فرانت لوید رایت لقب گرفت و طراحی آن ۱۶ سال طول کشید. از ویژگی های بارز موزه گوگنهایم پلانی آزاد، رمپی مارپیچ، آسانسورهای نیم دایره ای، طراحی فرمی ارگانیک و تندیس گونه، طراحی نمای منحنی و…می باشد .
مرگ فرانک لوید رایت:
فرانک لوید رایت ،مشهورترین معمار تاریخ آمریکا، در ۹ آوریل سال ۱۹۵۹ و در سن ۹۱ سالگی چشم از جهان فرو بست. وی در فونیکس آریزونا از دنیا رفت و جسد او در ویسکانسین به خاک سپرده شد.