لیلا عراقیان معمار پل طبیعت:
احتمالا همه‌ی شما تا الان اسم «پل طبیعت» رو شنید و یا حتما یکبار هم که شده از این پل دیدن کردید، اما جالبه بدونید که معمار این پل زیبا که جوایز ملی و بین‌المللی بسیاری رو دریافت کرده، یک زن معمار جوان ایرانی به نام لیلا عراقیان است. پل همیشه برای ما محل گذر بوده نه توقف و بازدید. تا حالا به این فکر کردید که چطور میتونیم پلی طراحی کنیم که هم محل گذر باشه و دو مکان رو به هم وصل کنه، هم محل توقف و بازدید؟!
لیلا عراقیان در طراحی پل طبیعت، این امر را میسر کرده است.
در ادامه به بررسی زندگینامه لیلا عراقیان و معماری پل طبیعت خواهیم پرداخت تا بیشتر با او آشنا شویم.
زندگینامه لیلا عراقیان:
لیلا عراقیان متولد ۱۶ مهر ۱۳۶۲ هجری شمسی در تهران است و یکی از برجسته‌ترین معماران عصر حاضر ایران محسوب میشود. اما عمده شهرت او به خاطر طراحی پل طبیعت است.
وی دیپلم را در رشته‌ی ریاضی به پایان رساند و سپس در دانشگاه شهید بهشتی، رشته معماری را ادامه داد. دلیل انتخاب رشته‌ی معماری برای ادامه تحصیل، علاقه‌ی لیلا به نقاشی و هم‌چنین تلفیق ریاضی و نقاشی در معماری است. او دارای مدرک کارشناسی معماری از دانشگاه شهید بهشتی و فوق لیسانس از دانشگاه بریتیش کلمبیا است.
عراقیان همزمان با تحصیل، شرکت سازه‌های پارچه‌ای دیبا را تاسیس کرد و توانست سازه‌های پارچه‌ای پارک آب و آتش تهران را به خوبی اجرا کند و این مقدمه‌ای شد برای شرکت در مسابقه‌ی طراحی پل پیاده‌ای که از سوی شرکت نوسازی اراضی عباس آباد فراخوان داده شده بود. این مسابقه در سال ۱۳۸۷ فراخوان داده شده بود. در این سالها، لیلا فقط ۲۵ سال داشت و این مسابقه تبدیل به نقطه‌ی عطف زندگی او شد. او در این طراحی از علیرضا بهزادی و سحر یاسایی کمک گرفته بود.
لیلا عراقیان بعد از طراحی پل طبیعت، به خارج از کشور رفت و در بسیاری از آثار برون مرزی فعالیت داشت. او در ونکور در پروژه‌ی بازسازی پوشش پارچه‌ای سقف و نمای استادیوم ونکور حضور داشت و این پروژه نیز به نقاط طلایی زندگی او مبدل شده.
او اکنون در جمع موسسین کارگاه نوآوری هفت و هشت حضور دارد. این کارگاه، استودیوی نوآوری توسعه استارت‌آپ و کسب و کارهای نوپا در حوزه‌ی معماری، طراحی شهری، شهرسازی و ساختمان است که خدمات تخصصی و حمایتی را به علاقمندان ارائه میدهد و اعضای آن در تلاش هستند که امکانات زیرساختی را در اختیار معماران جوان قرار دهد تا همچون لیلا عراقیان، ایده‌های ناب را به اجرا درآوردند.
در ادامه با معماری پل طبیعت آشنا خواهیم شد.
پل طبیعت:
پل ۳۰۰ متری غیرخودرویی بزرگراه مدرس، یک اثر هنری پیچیده است. این پل، پارک طالقانی در شرق را به پارک آب و آتش در غرب متصل می‌کند. در ساخت این سازه‌ی دو هزار تنی، مصالح ارگانیک به کار برده شده است و این امر باعث شد که نام پل طبیعت برای این سازه انتخاب شود. پلی نمادین که وظیفه‌ی اصلی آن خلق فضای بود که تجربه‌ی فرد را از یک مکان شهری انسان محور متحول ساخته و به شاهکار معماری معاصر ایران در قالب مکان ورزشی، تفریحی و گردشگری در قلب تهران و عرض بزرگراه مدرس مبدل سازد و تمام افراد جامعه از آن استقبال می‌کنند و محدودیتی ندارد.
به گفته‌ی خود لیلا عراقیان، در طراحی پل طبیعت از معماری پل خواجو اصفهان و معماری سنتی ایرانی الهام گرفته شده است. در زمان‌های قدیم، پل خواجو محل توقف بوده و مردم روی این پل استراحت میکردند و یا غذا می‌خوردند. در نهایت این تلاش‌ها، سازه‌ای درخت مانند و ارگانیک که کاملا با محیط زیست سازگار است، اجرا شد.
پل شامل ۲ طبقه‌ی ادامه دار است و بالای ستوان‌ها ۳ طبقه میشوند و این سطوح و طبقه‌ها با راه‌پله و سطوح شیبدار به یکدیگر متصل میشوند. روی این پل جای نشستن و حتی رستوران نیز وجود دارد. (الهام گرفته از پل خواجو اصفهان)
به گفته‌ی عراقیان ما همیشه عادت داشتیم که از روی پل عبور کنیم و همیشه به پل به چشم یک محل گذار نگاه کردیم در حالی که اگر بر روی آن بایستیم و اندکی درنگ کنیم، احتمالا زوایای دیگری از آن را نیز خواهیم دید که با ابتدا و انتهای پل متفاوت بوده و اینگونه است که خود پل به یک مقصد تفریحی تبدیل شد.
طرح لیلا عراقیان برای این پل که از مدرن‌ترین پل‌های کشور محسوب میشود دارای ویژگی‌های برجسته است که موجب تمایز این پل با سایر پل‌ها میشود.
ویژگی‌های پل طبیعت:
۱. فضا محوری
۲. پرهیز از بیهودگی
۳. مردم محوری
۴. خودبسندگی
۵. مصالح شناسی
به گفته‌ی پل طبیعت مانند نسیم خنک در معماری بی‌روح شهر تهران است و از این نظر شایسته‌ی تحسین است. این پل حتی در خلق مکان نیز بسیار موفق بوده است.
نکته‌ی جالب توجه در مورد پل طبیعت این است که سازه‌ی اجرا شده به طرح اولیه‌‌ی معمار بسیار نزدیک است و این نشان از توانمندی معمار دارد چرا که طرح معمار در طول مراحل، بسیار تغییر زیادی نکرده.
وی در یکی از مصاحبه‌هایش درباره ی پل طبیعت می گوید: «من در معماری پیچیدگی را دوست دارم. حالت پیچیدگی، شروع کردن از یک سطح و رسیدن به سطح دیگر. اینکه موقع راه رفتن انتهای مسیر را نبینید. می توانید این پل را به چندین شکل مختلف و هر بار یک طور تجربه کنید. این پیچیدگی همیشه در کارهای من بوده حتی در پروژه های دانشجویی ام.» به خاطر همین علاقه به پیچیدگی، فیلم های اصغر فرهادی را دوست دارد: «چون باید چند بار نگاهشان کرد تا پیچیدگی های روابط و آدم ها را فهمید. از اینکه ذهنم را درگیر می کند لذت می برم.»
جوایز پل طبیعت:
۱. به عنوان سومین المان نمادین شهر تهران شناخته میشود.
۲. در جمع ۵ انتخاب برتر ۳۰۰ معمار برجسته جهان در مسابقه‌ی معتبر معماری شهری جوایز معماری نیویورک در سال ۲۰۱۹ حضور داشته است.
۳. در لیست ۱۶ سازه‌ی مدرن خاورمیانه جایگاه ویژه دارد.
۴. بزرگترین پل غیرخودرویی خاورمیانه
۵. جایزه‌ی نقره‌ای IPMA
۶. جایزه‌ی معماری آسیا
۷. جایزه‌ی معماری آقاخان در سال ۲۰۱۶
۸. جایزه‌ی بین‌المللی خارزمی