معماری اکسپرسیونیست: 

معماری اکسپرسیونیست، از فرم (شکل) ساختمان برای بیان احساسات داخلی بیننده یا معمار استفاده می‌کند. این امر می‌تواند با این ایده همراه باشد که «فرم، می‌تواند نمایشی از ظهور مادی روح یا دنیای ماورا باشد».
اصطلاح معماری اکسپرسونیست، در ابتدا فعالیت‌های نخبگان آلمانی، هلندی، اتریشی، چک و دانمارکی را از سال ۱۹۱۰ تا حدود ۱۹۲۴ میلادی توصیف می‌کرد. این فعالیت‌ها، به صورت با جنبش اکسپرسیونیست در هنرهای تجسمی و اجرایی انجام می‌شدند. بعد‌ها، این اصطلاح برای تعریف فعالیت‌های قدیمی‌تری تا سال ۱۹۰۵ در سایر مناطق اروپا نیز استفاده شد. امروزه، معنی اصطلاح اکپرسیونیست به نوعی گسترده‌تر شده است که به هر نوع معماری، در هر زمان یا مکانی اشاره دارد که برخی از خصوصیات جنبش اولیه اکسپرسیونیستی مانند: آرمانگرایی، تحریف، شکستگی یا بیان احساسات خشونت‌آمیز یا بیش از حد تنش‌زا را نشان دهد.

این سبک معماری، از متریال‌ها و مصالح بدیع، نوآوری های فرمی و اشکال بسیار نامتعارفی بهره می‌برد که از سبک مدرنیستم پذیرفته شده بودند. این موارد، گاهی از پدیده هایی چون اشکال طبیعی بیومورفیک الهام گرفته می‌شدند، و گاهی از ظهور فرصت‌های جدید براساس امکانات فنی خلق شده به دلیل تولید انبوه آجر، فولاد و مخصوصاً شیشه. بسیاری از معماران اکپرسیونیست، در جنگ جهانی اول شرکت کرده بودند. ترکیب تجربه های آنان در جنگ، آشوب سیاسی زمان و تغییرات اجتماعی آلمان پس از انقلاب ۱۹۱۹، در این افراد منجر به بروز دیدگاهی آرمانگرایانه و یک برنامه سوسیالیستی شد. شرایط اقتصادی زمان، تعداد پروژه‌های ساخته شده بین سال ۱۹۱۴ و اواسط دهه ۱۹۲۰ را به شدت محدود کرد و این امر، باعث شد تا بسیاری از مهم‌ترین پروژه های اکسپرسیونیست از قبیل Alpine Architecture برونو تاوت و Formspiels هرمان فینشترلین، روی کاغذ باقی بمانند و ساخته نشود. ساختمان‌های نمایشی موقتی این دوره زمانی، بسیار زیاد و حائز اهمیت بودند. صحنه پردازی در تئاترها و فیلم ها، دریچه دیگری برای بروز ایده‌ها و تجسم اکپرسیونیستی شد و جریان کسب درآمد جدیدی برای طراحانی شد که در چنان شرایط اقتصاد خشن، اقدام به سنت‌شکنی در طراحی می‌کردند.

در سال ۱۹۳۳، پس از آنکه نازی ها در آلمان قدرت را به دست گرفتند، هنر اکسپرسیونیست، به عنوان هنر فاسد، غیر قانونی شد. تا دهه ۱۹۷۰، پژوهشگران، تأثیر اکپرسیونیسم را بر سبک های جدیدتر بین‌المللی نادیده می‌گرفتند، اما این امر در سال های اخیر دگرگون شده است.

ورود اکسپرسونیسم به معماری:

سال‌های بین ۱۹۱۰ تا ۱۹۲۵ را میتوان بازه‌ی آغاز و افول معماری اکسپرسونیسم دانست. این سبک در ابتدا در شمال اروپا به خصوص آلمان،‌ هلند،‌ اتریش و دانمارک رایج بود. این سبک در ابتدا نهضتی با عنوان مخالف‌ با ضد رئالیسم و امپرسیونیسم پا گرفت که آرام آرام مکتب”اکسپرسیونیسم” از دل آن بیرون آمد و اکسپرسیونیسم نخست در نقاشی و شعر و سپس در ادبیات، تئاتر، رقص، مجسمه‌سازی، سینما، موسیقی و معماری مطرح شد.

اکسپرسیونیسم عبارت است از شیوه ای که در آن برای بهتر بیان کردن حالت های درونی از اغراق در رنگ ها و شکل ها استفاده میشود.

معماری به نام «اریک مندلسون» به عنوان کسی که این جنبش را به معماری وارد کرد، حائز اهمیت است. او آثار مهمی را در معماری خلق نکرد. شهرت مندلسون در سال ۱۹۱۹ به خاطر ارائه اسکیسهای تصوری‌ خود در “گالری کاسیرر” بود.  اولین فرصت برای شکوفایی مندلسون، احداث “برج رصدخانه اینشتین” در «پوتسدام» است.

ویژگی‌های معماری اکسپرسونیسم:

۱. تکه‌تکه کردن، مخدوش نمودن، اغراق و بزرگ‌نمایی و نمایش احساسات درونی

۲. ساختمان‌های این سبک بیشتر حالت تندیس‌گونه دارند.

۳. در ساختمان‌های این سبک، عملکرد کمترین اهمیت را دارد.

۴.

برخی از آثار معماری اکسپرسونیست:

برج انیشتین، اریک مندلسهن:

اریک مندلسون با طراحی و اجرای این بنا، وفاداری خود را به این سبک نشان داد و این برج از مهم‌ترین بناهای این سبک است.هدف از ساخت این برج، انجام تحقیقات در مورد نظریه نسبیت اینشتین و فیزیک نجومی بود.

متریال استفاده شده در این بنا، بتن آرمه است. این متریال به دلیل قابلیت بالای شکل‌پذیری، بهترین گزینه برای رهایی از قید و بندهای زوایای تیز و قائم و طبقات منطبق بر هم است. اما در آن زمان بدلیل محدودیت‌های موجود مانند عدم وجود قالبهای منحنی، عدم وجود شیشه‌های منحنی، از آجر با پوشش سیمان سفید و شیشه‌های صاف استفاده شده است.

خانه ی میلا (Mila )، گائودی: 

این بنا اوج معماری آنتونی گائودی است که در سال ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۰ در بارسلونا طراحی و اجرا شد. در طرح خانه هیچ خط صاف و مستقیمی دیده نمی شود.

ساختمان گوته آنوم: 

همزمان با برج انیشتن و در سالهای ۱۹۲۴ تا ۱۹۲۸ در دورناخ سوئیس، ساختمان گوته آنوم توسط اشتاینر طراحی شد. فرم ساختمان سیالیت خاصی داشت و نور در فضای داخلی آن به شکل زیبایی مقدس مینمود و تک رنگ خاکستری بنا و تشکیل سایه روشن نیز بر اهمیت و تاکید آن می‌افزود.

معماران سبک اکسپرسونیست: 

• اریک مندلسون
• آنتونی گائودی

• سانتیاگو کالاتراوا

  یورن اتزون

  ارو سارینن

  رودولف اشتاینر